4.1 De Rol en Grondhouding van de Rouwcoach
De Rol en Grondhouding van de Rouwcoach
De rouwcoach is in de eerste plaats een menselijke aanwezigheid, eerder dan een expert. De persoon die rouwt, heeft niet altijd behoefte aan oplossingen of advies, maar eerder aan iemand die er gewoon “is”: beschikbaar, zonder oordeel, zonder haast.
Het doel van de rouwbegeleider is niet om het verdriet te doen verdwijnen of om het rouwproces te versnellen. Integendeel: het gaat erom dat de rouwende de tijd, ruimte en veiligheid krijgt om zijn of haar gevoelens te beleven, betekenis te geven aan het verlies, en uiteindelijk een nieuwe vorm van verbinding te vinden met het dier dat is overleden.
Een houding van aanwezigheid
De houding van de rouwcoach is essentieel. Het gaat om:
-
Aanwezig zijn zonder te willen fixen
-
Luisteren zonder te oordelen
-
Openstaan voor alle emoties, inclusief stilte
-
Vertragen in plaats van versnellen
-
Meevoelen, zonder jezelf te verliezen
Deze houding vraagt om zelfreflectie, bewustwording van eigen reacties en het vermogen om in het hier-en-nu te blijven, ook als de ander verdriet, woede of machteloosheid ervaart.
De relatie is het fundament
De kwaliteit van de relatie tussen begeleider en rouwende is de belangrijkste factor voor een heilzaam proces. Meer dan technieken of methoden telt de menselijke ontmoeting. De rouwcoach biedt:
-
Een veilige en oordeelloze ruimte
-
Verbinding en erkenning
-
Gedeelde menselijkheid
-
Een spiegel, geen sturing
De coach loopt mee naast de rouwende, niet voor of achter hem. Hij of zij is een metgezel op het pad van verlies en hervinden.
Rolgrenzen en verantwoordelijkheden
De rouwcoach is geen psychotherapeut, dierenarts of gedragsdeskundige – tenzij men die achtergrond expliciet heeft. Het is belangrijk om de grenzen van het eigen beroepsprofiel te bewaken:
-
Geen medische diagnoses
-
Geen gedragsadviezen over het dier
-
Geen psychologische therapie bij ernstige trauma’s of psychiatrische klachten
Wel kan de coach luisteren, erkennen, structureren en doorverwijzen indien nodig.
Zelfzorg van de coach
Rouwbegeleiding kan emotioneel intens zijn. De coach heeft daarom ook de verantwoordelijkheid om:
-
Zijn of haar eigen emoties te herkennen en reguleren
-
Zelfreflectie te beoefenen: wat triggert mij? Wat raakt mij?
-
Grenzen te bewaken in energie, tijd en beschikbaarheid
-
Ondersteuning te zoeken via intervisie of supervisie
Een rouwcoach die goed voor zichzelf zorgt, kan ook duurzaam aanwezig blijven voor anderen.
Belangrijke punten:
-
De rouwcoach is bovenal aanwezig, niet sturend
-
De houding is open, empathisch, traag en oordeelloos
-
De relatie is belangrijker dan de methode
-
Grenzen van het beroep dienen bewaakt te worden
-
Zelfzorg en zelfkennis zijn essentieel om oprecht beschikbaar te kunnen zijn